سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر پرکاربردترین سیستم اعلام حریق می باشد که پیشترها از طریق آدرس دهی دستی به سیستم مرکزی شروع شده بدین صورت که هر تجهیزی با قرائت شماره آن تجهیز و وارد کردن آن در برنامه قابل شناسایی بود بعدها بعد از اینکه تجهیزات در لوپ نشستند با یکبار فعال کردن نرم افزار تمامی تجهیزات به صورت اتوماتیک به وسیله نرم افزار سیستم خوانده شده و در کنترل پنل ضبط شده و مزیت عمده آن در این است که قبلا با تغییر یک دیوایس (تجهیز) بایستی کد قبلی مربوط به تجهیز قبلی را حذف و کد جدید را اضافه نمود اما هم اکنون با بستی هر تجهیز و فعال کردن سیستم سریعا نرم افزار مجددا همه تجهیزات روی لوپ را می خواند و ثبت می کند که تعویض یا افزودن تجهیز جدید به سرعت پنل مرکزی اعلام حریق باخبر شده و آن را نیز رصد می کند.
این نوع سیستم، به نام سیستم آدرس پذیر(Add. Sys.) میباشد. اصول کشف و تشخیص حریق در سیستمهای آدرسپذیر، مشابه سیستمهای متعارف است، به جز اینکه در این گونه سیستمها، هر یک از دتکتورهای اتوماتیک و یا شستیها دارای آدرس منحصر به فردی هستند که از طریق آن تابلوی کنترل مرکزی قادر به شناسایی و تعیین هر یک از آنهاست.
در این نوع سیستم سیمکشی از پانل به دتکتور با دو رشته سیم ولی به صورت Loop (سیم بندی حلقوی) انجام میپذیرد که از تابلوی کنترل مرکزی آغاز و به همان تابلو ختم میشود و کلیهی تجهیزات به صورت موازی در همین مدار حلقوی جای میگیرند. هر حلقه میتواند به تناسب تعداد تجهیزات و سطوح مورد حفاظت، یک یا چند منطقه را پشتیبانی کند. دتکتورهای سیستم آدرسپذیر دارای ساختار سوئیچگونهای هستند که برای شناسایی آنها توسط تابلوی کنترل مرکزی به کار میرود. به نظر میرسد که در سیستمهای آدرسپذیر موضوع منطقهبندی چندان حائز اهمیت نباشد، زیرا شناسایی دتکتورها از طریق شناسهی اختصاصی آنها امکان پذیر است، اما گستردن حلقهی تشخیص بر بستر مناطق مختلف میتواند به کشف محل وقوع، سرعت بیشتری دهد. بنابراین در اینگونه سیستمها نیز اگرچه مناطق در قالب مدار مطرح نیستند، اما با توجه به همان معیارهای تعیین منطقهی حریق، به صورت مجازی در نظر گرفته میشوند. حداکثر مساحت فضاهایی که توسط یک حلقه میتوانند حفاظت شوند، ده هزار متر مربع است و بر این اساس، یک حلقه حداقل پنج منطقه را پوشش میدهد.
سیستم هوشمند Analogue Addressable System:
سیستمهای متعارف و آدرسپذیر علیرغم تمایز در نحوهی همبندی و سطح فناوری به کار گرفته شده در آنها، در یک اصل مشترک هستند و آن نحوهی عملکرد رله گونهی دتکتورهاست، در حالی که در سیستم هوشمند که آنرا سیستم آدرسپذیر آنالوگ نیز میخوانند، اساس عملکرد بر پایهی استفاده از ریزپردازنده در دتکتورها و تابلوی کنترل مرکزی و راهبری نرم افزاری پیریزی شده است.
یک سیستم هوشمند بر طبق استاندارد به سیستمی گفته میشود که در آن از تجهیزات هوشمند (Analogue Addressable) استفاده میشود.یعنی مقدار جریان خروجی هر دتکتور حقیقتا بستگی به احساس دتکتور از شرایط محیط داشته و طبق آن جریان آنالوگ تغییر میکند.. این مورد وقتی قابل توجه است که بدانیم در سیستمهای آدرس پذیر و مرسوم هر دو دتکتور فقط در دو حالت نرمال و آلارم مانند یک کلید دو حالتهی صفر و یک عمل میکنند. در اینگونه سیستمها دتکتورها همواره فعال هستند و به طور پیوسته پاسخگوی سیگنالهای ارسالی از سوی تابلوی کنترل مرکزی هستند. در سیستم هوشمند تمامی دتکتورهای سقفی استفاده شده از نوع هوشمند(Analogue) میباشد. همبندی سیستمهای هوشمند نیز مانند سیستمهای آدرسپذیر به صورت حلقوی است و میتوان با هر حلقه ده هزار متر مربع را فارغ از تعداد دتکتورها تحت پوشش قرار داد. در سیستمهای آدرس پذیر یا مرسوم نمیتوان فهمید وضعیت هر دتکتور چقدر نزدیک به آلارم میباشد. پس بنابراین وجود گرد و غبار و اثرات محیطی به راحتی احساس نمیشود. همچنین در این دو نوع از قبل نمیتوان عمر دقیق دتکتور را یشبینی کرد و زمان تعویض آنرا فهمید، میبایست حتما فالت پیش آید و مدتی وقتگیری کند و حتی مدتی سیستم خارج از سرویس باشد.
عملکرد سیستم آدرس پذیر:
در این سیستم تکنیک Multiplex (تسهیم کننده) اجازه میدهد هر دتکتور مستقلا اطلاعات را به پانل کنترل ارسال نماید. در هر زمان دتکتورها مشخصات شناسایی آدرس خود را به پانل کنترل ارسال مینماید و علاوه بر آن از طرف تابلو هم یکسری اطلاعات به دتکتور ارسال میشود. این نوع کار باعث میشود که همیشه پانل مراقب باشد که کدام تجهیز خروجی غیر عادی(غیر مشابه) ارسال میکند. پیغامهای عادی همیشه بر روی صفحهی نمایش (LCD) نوشته میشود. در قسمت پروسسور پانل کنترل، اولین آدرس بر روی دتکتور، شستی، اجزای واسطه یا جدا کننده ارسال میشود و سپس سیستم منتظر پاسخ میشود. زمان ارسال و دریافت در اولین مرحله راهاندازی به عنوان زمان مبنا برای هر تجهیز در نظر گرفته میشود. سپس پروسسور زمان رفت و برگشت که در ابتدا مساوی هستند و آدرس را ثبت مینمایند و به عنوان مبنا در نظر میگیرد. در مراحل بعد این عمل برای تمامی تجهیزات ثبت میگردد. در عملکرد عادی سیستم همیشه زمان رفت و برگشت با هم مقایسه شده و در صورت تساوی، سلامت مدار را به اطلاع میرساند. در صورتیکه زمان رفت و برگشت با هم متفاوت باشند دال بر خارج سرویس بودن یک تجهیز یا قطع مدار میباشد که بلافاصله سیگنال خطا(Fault) ظاهر میگردد.
توجه شود در صورت عملکرد دتکتور جریان آن به شدت تغییر مییابد. پس از چک اولین دتکتور سیستم به سراغ دومین تجهیز میرود و همهی تجهیزات به ترتیب چک میگردند. در اولین راهاندازی تمامی تجهیزات در مرحلهی اول آدرسدهی و اطلاعاتشان ثبت میگردد.در گام نخست در عرض 30 دقیقه تمامی اطلاعات اولیهی دتکتورها به ثبت میرسد.کاملا واضح است که در موقع آتشسوزی ممکن است تعداد زیادی دتکتور با هم عمل نمایند. در این صورت اطلاعات تمامی دتکتورها جداگانه گرفته میشود. در صورتیکه تمامی دتکتورها در یک زون، همزمان عمل نمایند مشکلی برای پنل به وجود نمیآید. پس میتوان دتکتورها را طوری نصب کرد که پشت سر هم و سری نباشند. یعنی به ترتیب بسته نشوند. در این حالت فقط ترتیب شمارهی آنها به هم میخورد. بهخاطر این تکنیک احتیاج به مرتب چیدن دتکتورها(پشت سرهم سربندی کردن) نمیباشد پس از نظر اقتصادی به صرفه و نصب راحتتر به دنبال دارد.(در این سیستم بایستی از تجهیزات آدرسپذیر Addressable استفاده نمود)
در هر سیستم Add میتوان از یک سری تجهیزات Conv. نیز استفاده کرد. طبق شکل میتوان در هر زون تا 20 دتکتور Conv. را هم استفاده کرد. در صورت بروز آلارم بر روی دتکتورهای Conv. ابتدا این آلارم بر روی Interface رفته و سپس توسط پانل تشخیص داده میشود. دتکتورهای Conv. در این حالت نیز به صورت شعاعی نصب میگردند. استفاده از تلفیق تجهیزات Add. و Conv. معمولا در جاهایی استفاده میشود که سیستم به صورت Conv.(از قدیم) نصب بوده است حال با Up Grade کردن سیستم میتوان از قسمتی از این تجهیزات با استفاده از Interface کمک گرفت.
در این صورت نیاز به سیم کشی جدید در این قسمتها نمیباشد. استفاده از ایزولاتور مربوط به اتصال کوتاه بین مرز مشترک زونها اجباری میباشد
نکته: توجه شود که در سیستمهای آدرسپذیر نیز همچون سیستمهای متعارف باید حداقل دو مدار آژیر در نظر گرفته شود.
پرشین ایمن خوزستان – اهواز – آبادان – ماهشهر – سربندر – بهبهان – دزفول و دیگر شهرهای استان خوزستان